Абдуллоҳ ибн Масъуд розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам шундай дедилар: «Менинг сўзимни эшитиб, уни ёдлаб, доимо ёдида сақлаб, уни адо қилган бандани Аллоҳ мунаввар қилсин. Гоҳида фиқҳни кўтариб юрувчи фақиҳ бўлмайди. Гоҳида фиқҳни кўтариб юрувчи ўзидан кўра фақиҳроқ кимсага етказади. Уч хислат борки, уларга мусулмоннинг қалби хиёнат қилмайди: Амални Аллоҳ учун холис қилиш, мусулмонларга насиҳат қилиш ва уларнинг жамоасини лозим тутиш. Зеро, уларнинг дуолари уларнинг ортларидан иҳота қилиб олгандир» (Имом Шофеъий ривояти). Байҳақий «Мадхол»да ривоят қилган.

Абдуллоҳ ибн Амр розияллоҳу анҳумо айтади: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам дедилар: «Умматимнинг бошига Бани Исроилнинг бошига келган нарса келади. Бу бир оёқ кийими иккинчи пойига баробар келганидек бир хилдир. Ҳатто улардан кимдир ўз онасига яланғоч ҳолида келган бўлса, албатта, умматим ичида ҳам мана шуни қилганлар бўлади. Дарҳақиқат, Бани Исроил етмиш икки миллатга бўлиниб кетган бўлса, менинг умматим етмиш уч миллатга бўлиниб кетади. Улардан бир миллатдан бошқа барчаси дўзахдадир». Улар сўрадилар: «У миллат қайсидир, эй Аллоҳнинг Расули?» У зот: «Мен ва саҳобаларим бўлган нарсада бўлганлардир», дедилар (Имом Термизий ривоят қилган).

Барчамизга маълумки, ҳадис Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг айтган гаплари ва қилган ишларидир. Шунга кўра, ҳадисларга эътиборли бўлиш Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга бўлган эътибордир. Ҳадисларни эҳтиром килиш Расулуллоҳ алайҳиссаломни эҳтиром қилишдир. Ҳадис илми бошқа илмлардан фарқ қилади. Шу боис, бу илмни ўрганишнинг ўзига хос одоб-ахлоқлари бордир. Муҳаддис уламолар ҳадис ўрганувчилар одобларини алоҳида баён қилиб ўтганлар: Улар қуйидагилардир:

Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам шундай дедилар: «Муҳаммаднинг жони Унинг қабзасида бўлган Зотга қасамки, ушбу умматдан бирор киши - яҳудийми ё насронийми, мен ҳақимда эшитиб, кейин мен келтирган нарсага (динга) иймон келтирмай ўлса, у албатта, дўзах аҳлидан бўлади» (Имом Муслим ривоят қилган).

Мусулмон кишининг ҳадисга эҳтиёжи борлигини учта далили бор: 1-далил: Мўътадиллик.

Барчамизга маълумки, ҳадис Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг айтган гаплари ва қилган ишларидир. Шунга кўра, ҳадисларга эътиборли бўлиш Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга бўлган эътибордир. Ҳадисларни эҳтиром килиш Расулуллоҳ алайҳиссаломни эҳтиром қилишдир. Ҳадис илми бошқа илмлардан фарқ қилади. Шу боис, бу илмни ўрганишнинг ўзига хос одоб-ахлоқлари бордир. Муҳаддис уламолар ҳадис ўрганувчилар одобларини алоҳида баён қилиб ўтганлар: Улар қуйидагилардир:

Қуръони Каримнинг бир неча оятлари ҳадиснинг ҳужжат эканини очиқ баён қилади ва Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг суннатларига эргашиш вожиблигини ўргатади. Жумладан, Қуръони Каримда шундай дейилган: «Айтинг (эй Муҳаммад!): Агар Аллоҳни севсангиз, менга эргашингиз. Шунда Аллоҳ сизларни севади ва гуноҳларингизни мағфират этади».(Оли Имрон сураси, 31-оят.)

Абдуллоҳ ибн Амр розияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади: «Бир куни жуда иссиқ вақтда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг олдиларига бордим. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бир оят устида тортишаётган икки кишининг овозини эшитиб, олдимизга чиқиб келдилар. У зотнинг юзларида ғазаб билиниб турарди. Шунда у зот: «Сизлардан олдингилар айнан Китобда ихтилоф қилганлари сабабли ҳалок бўлишган эди» (Имом Муслим ривоят қилган).

Жобир ибн Абдуллоҳ розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Аммо баъд: Албтта энг яхшн сўз Аллоҳнинг китобидир. Энг яхши ҳидоят Муҳаммаднинг ҳидоятидир. Ишларнинг ёмони бидъат (янги пайдо бўлганлари)дир. Ҳар бир бидъат залолатдир», дедилар» (Имом Муслим ривоят қилган).

Анас ибн Молик розияллоҳу анҳу айтади: «(Саҳобалардан) уч нафари Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ибодатлари ҳақида сўраш учун Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг жуфти ҳалолларининг уйларига келишди. Уларга хабар берилгач, улар буни (ўзлари учун) оз санагандек бўлиб, «Биз қаёкда-ю, Набий соллаллоҳу пайҳи васаллам қаёкдалар?! Ахир, у зотнинг аввалгию охирги гуноҳлари мағфират қилинган бўлса», дейишди. Шунда улардан бири: «Мен абадулабад туни билан намоз ўқиб чиқаман», деди. Бошқаси эса: «Мен умр бўйи рўза тутаман, (ҳеч қачон кундузи) оғиз очиқ юрмайман» деди. Яна бошқаси: «Мен аёллардан четланаман, ҳеч хачон уйланмайман», деди. Шунда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам уларнинг олдига келиб: «Сизларми шундай, шундай деганлар? Ҳой, Аллоҳга қасамки, албатта, мен сизларнинг (ичингизда) Аллоҳдан энг қўрқувчироқ ва тақводорроғингизман. Лекин мен рўза ҳам тутаман, оғиз очиқ ҳам юраман, намоз ҳам ўқийман, ухлайман ҳам ва аёлларга ҳам уйланаман. Ким менинг суннатимдан юз ўгирса, у мендан эмасдир», дедилар (Муттафақун алайҳ).